bir sosyal kooperatiftir gidiyor ama haydi hayırlısı...
Sosyal kooperatifler, sosyal hizmetlerin sunumu veya engelliler, uzun süreli işsizler, eski hükümlüler ve bağımlılar gibi dezavantajlı işçilerin çalışma hayatına yeniden entegrasyonunun sağlanması konusunda uzmanlaşmış, çoğunlukla aynı zamanda kooperatif üyesi de olan işçilerin sahip olduğu, tüketiciler ve gönüllü kişilerin üyeliklerine de açık kooperatiflerdir.
Sosyal dayanışma kooperatifi kavramı İtalya’da ilk kez 1963 yılında kullanılmıştır. Bu kavram girişimciliği ve dayanışmayı kooperatif bünyesinde tek vücut hale getirme fikrine dayanmaktadır. 1991 yılı Kasım ayında 381/91 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesi ile sosyal kooperatifler İtalya’da yasal düzenlemeye kavuşmuştur. Bu yasanın birinci maddesinde;
Sosyal kooperatiflerin, kamu yararı için;
a) sosyal hizmetleri ile sağlık ve eğitim hizmetleri alanında faaliyette bulunmak,
b) dezavantajlı kimse ve grupların tarım, sanayi, ticaret ve hizmetler gibi sektörlerde kazançlı istihdamları konusunda muhtelif faaliyetlerde bulunmak,
yolları ile vatandaşların sosyal bütünleşmesini ve insani kaygılarını destekleyeceği hüküm altına alınmıştır.
Dördüncü madde uyarınca; dezavantajlı kimse ve grupların tarım, sanayi, ticaret ve hizmetler gibi sektörlerde kazançlı istihdamları konusunda muhtelif faaliyetlerde bulunan kooperatifler açısından, fiziki, akli veya duyusal yönden sakat kimseler, psikiyatrik tedavi görmüş kimseler, uyuşturucu bağımlıları, alkolikler, eski kurumların hastaları, ailevi yönden zor durumdaki çalışma yaşından küçükler, tutuklu ve hapishanede olan kimseler ile işlemiş oldukları bir suçtan ötürü haklarında hapis cezasına alternatif önlemler ( denetimli serbestlik benzeri ) uygulananlar dezavantajlı kimseler olarak kabul edilir. Kooperatif işçilerinin en az % 30’u dezavantajlı kimselerden oluşmalı, bu kimseler yetenekleri ile uyumlu yerlerde istihdam edilmeli ve çalıştıkları kooperatiflere üye olmalıdır.
On birinci maddesine göre tüzüklerinde sosyal kooperatiflerin finansmanı ve gelişimi konusunda faaliyetlere yer verilen kamu veya özel hukuk tüzel kişileri sosyal kooperatiflere üye olarak kabul edilebilir. Ayrıca ikinci maddesinde sosyal kooperatiflerin tüzüklerinde, yürürlükteki mevzuat uyarınca üye olmaları öngörülenlerin yanında, ücret karşılığı olmaksızın gönüllü surette çalışacak üyelere de yer verilmesi hüküm altına alınmıştır.
sosyal kooperatifler
Özellikle 1970'lerle birlikte, sosyal hizmetler ve iş bulma, dezavantajlı işçileri çalışma hayatına yeniden kazandırma gibi ihtiyaçların karşılanması amacıyla, dünya çapında yeni kooperatif türleri ortaya çıkmıştır.
Bazı ülkelerde, bu yeni kooperatif türleri yavaş yavaş, "sosyal kooperatif", "sosyal dayanışma kooperatifi", "sosyal girişim kooperatifi", "dayanışma kooperatifi" ve “ortak çıkar toplulukları kooperatifi" gibi farklı adlar altında, kooperatifçilik hareketi içindeki bu yeni oluşumun önemini vurgulayarak yasal statüye kavuşmuşlardır.
381/91 sayılı Yasa kapsamında bir değerlendirme yapıldığında;
-
İtalyan sosyal kooperatifleri, yasa koyucu tarafından çok belirgin şekilde yalnızca kamu yararı amacı doğrultusunda kurulabileceği öngörülen,
-
kar amacı gütmeyen,
-
devlet tarafından desteklenen
özel kuruluşlardır.
İtalyan Anayasasında yer alan eşitlik, sosyal kapsama ve dayanışma gibi değerlere uygun olarak, karşılamayı amaçladıkları kamusal ihtiyaçlar veya ulaşmaya çalıştıkları toplumsal hedefler olan bu özel kuruluşlar temel olarak insani kaygılarla ve sosyal bütünleşme amacıyla hareket ederler. İtalyan kooperatifçileri; sosyal hizmetler ile sağlık ve eğitim hizmetleri alanında faaliyet gösteren kooperatifleri A tipi sosyal kooperatifler, dezavantajlı kimse ve grupların tarım, sanayi, ticaret ve hizmetler gibi sektörlerde kazançlı istihdamları konusunda muhtelif faaliyetlerde bulunan kooperatifleri ise B tipi sosyal kooperatifler olarak sınıflandırmıştır.